België is rijk aan bedrijven die actief bijdragen aan de oplossing van klimaatproblemen. Hier volgt een selectie uit een breed scala aan initiatieven.

AB InBev | innovaties voor duurzamer en verser bier

AB InBev heeft een baanbrekende brouwmethode ontwikkeld die de productie van bier milieuvriendelijker maakt. Deze nieuwe technologie creëert gasbellen zonder dat het bier gekookt hoeft te worden, wat leidt tot minder gebruik van warmte, water en het produceren van minder CO2. Deze techniek is reeds geïmplementeerd in hun vestiging te Jupille.

Deze Belgisch-Braziliaanse biergigant biedt hun gepatenteerde technologie kosteloos aan kleinere brouwers aan, terwijl grotere concurrenten een vergoeding betalen die ze binnen twee jaar terugverdienen. AB InBev verzekert dat deze inkomsten volledig opnieuw worden geïnvesteerd in onderzoek naar ecologische verbeteringen.

“Deze innovatieve methode is ontwikkeld door kritisch onze kernprocessen te herzien,” legt David De Schutter, onderzoeksdirecteur bij AB InBev Europa, uit. “Bovendien blijft het bier langer vers doordat het bij een lagere temperatuur in de vroege stadia van het brouwproces wordt verwerkt.”

3E | voorspellende thermostaat voor energiebeheer

Het ingenieursbureau 3E, gevestigd in Brussel, heeft een geavanceerde slimme thermostaat ontwikkeld die verwarming en airconditioning automatisch aanpast aan subtiele weersveranderingen die realtime worden voorspeld. Deze aanpak kan leiden tot substantiële energiebesparingen door het jaar heen.

“Deze toepassing, genaamd SynaptiQ Building, gebruikt kunstmatige intelligentie om de energiemanagement systemen binnen gebouwen te regelen,” vertelt CEO Geert Palmers. De slimme thermostaat kan volgens 3E de energieconsumptie en CO2-uitstoot met wel 40 procent verminderen.

SynaptiQ Building doet meer dan alleen data analyseren; het systeem biedt ook suggesties voor verbeteringen. Dankzij de schaalbaarheid van de technologie kan het op grote schaal worden toegepast, momenteel met name gericht op grote glazen kantoorgebouwen met actieve koelsystemen. “Er is veel potentieel in deze gebouwen,” zegt Palmers. Daarnaast zijn er plannen om de technologie uit te breiden naar woonzorgcentra.

REstore | Antwerps bedrijf dat black-outs voorkomt

Het toenemende gebruik van zonne- en windenergie vereist geavanceerdere elektriciteitsnetwerken om onregelmatigheden in stroomproductie te managen. REstore, gevestigd in Antwerpen, is een pionier op het gebied van smartgridtechnologie en is wereldleider in dit segment. Het bedrijf brengt ondernemingen samen die bereid zijn hun energieverbruik tijdelijk te verminderen of hun productieprocessen te pauzeren tegen een vergoeding, om zo stabiliteit in het netwerk te garanderen en black-outs te voorkomen.

Met behulp van geavanceerde computermodellen kan REstore op afstand grote industriële installaties uitschakelen. Het bedrijf reageert daarmee op real-time prijsschommelingen op de elektriciteitsmarkt. Tijdens piekperioden heeft REstore het vermogen om in heel Europa tot 2.300 megawatt aan flexibel vermogen uit te schakelen, wat overeenkomt met de capaciteit van twee grote kerncentrales.

Opgericht in 2012 door de neven Jan-Willem Rombouts en Pieter-Jan Mermans, werd REstore in 2017 voor 70 miljoen euro overgenomen door het Britse energieconcern Centrica.

Degetec | cementvrij beton vermindert CO2-uitstoot

Degetec, een innovatieve betongroep uit Waregem, heeft een revolutionaire betonsoort ontwikkeld onder de naam Eco2 Polycon. Deze betonsoort bevat geen traditioneel cement en gebruikt in plaats daarvan geopolymeren. “Ons beton halveert de CO2-uitstoot en biedt een duurzaam alternatief dat traditioneel beton kan vervangen. Bovendien is het beter bestand tegen zuren en biedt het verbeterde brandwerende eigenschappen,” legt Ignace Degezelle, gedelegeerd bestuurder, uit.

Deze ecologische betonsoort heeft al internationale belangstelling gewekt, met name vanuit Australië, waar de betonprijzen hoger zijn. Degezelle merkt op dat hoewel het product 25 tot 30 procent duurder is dan traditioneel beton, de voordelen de meerkosten rechtvaardigen.

In Vlaanderen ervaart Degetec echter weerstand van de traditionele betonlobby. Degezelle en zijn team hebben zich aangesloten bij de werkgroep GBV (Groen Beton Vert) om bij de overheid te pleiten voor betere toegang tot publieke werken. “We blijven optimistisch en geloven dat onze tijd nog zal komen,” voegt hij eraan toe.

Recticel | matrassen gemaakt van CO2

Recticel, een fabrikant van schuimrubber, heeft een baanbrekende stap gezet door CO2 te gebruiken als basisgrondstof voor het vervaardigen van matrassen. Dit broeikasgas vervangt de traditionele petrochemische ingrediënten die normaal gebruikt worden voor het produceren van polyurethaanschuim. “De matrassen zijn reeds op de markt,” vertelt Jean-Pierre De Kesel, de chief sustainability officer van Recticel.

Het initiatief begon toen Covestro, een Duits chemiebedrijf, CO2-gebaseerde grondstoffen ontwikkelde, waarop Recticel snel inspeelde. Dit leidde tot de introductie van de Geltex-matrascollectie vorig jaar. “Aanvankelijk was er vanuit de consumenten weinig vraag, maar nu neemt de belangstelling toe,” zegt De Kesel.

Momenteel kan Covestro slechts beperkte hoeveelheden van deze CO2-gebaseerde grondstof leveren, maar Recticel is optimistisch over de toekomst. “Er is potentieel voor een grootschalige uitbreiding. Ik beschouw dit als een haalbare manier om CO2 uit onze atmosfeer te verwijderen,” voegt De Kesel toe.

Janssen Pharma | pionier in verwarming met diepe aardwarmte

Janssen Pharmaceutica, gevestigd in Beerse, staat op het punt om als eerste bedrijf in België zijn faciliteiten te verwarmen met diepe aardwarmte. Voor dit doel boort het bedrijf 2,4 kilometer diep om grondwater van 90 graden Celsius op te pompen. Deze warmte wordt vervolgens gebruikt in een energiecentrale; na gebruik wordt het water terug ondergronds gepompt om weer op temperatuur te komen. De farmaceutische groep heeft 40 miljoen euro geïnvesteerd in dit geothermische project, dat naar verwachting dit jaar operationeel zal zijn.

Janssen is niet het enige bedrijf dat deze technologie onderzoekt. Het onderzoekscentrum VITO had plannen om in Mol en Dessel 2.000 woningen te verwarmen met een soortgelijke geothermiecentrale. Echter, begin dit jaar liep dit project een tegenslag op toen bleek dat het grondwater niet voldoende warmte bevatte bij proefboringen. Als gevolg hiervan zal in eerste instantie alleen het VITO zelf en het nabijgelegen Studiecentrum voor Kernenergie met geothermie worden verwarmd.

Biolectric | energieproductie uit koeienmest

Een enkele koe produceert jaarlijks een hoeveelheid mest gelijk aan een vrachtwagenlading, waardoor methaan vrijkomt, een broeikasgas dat 25 keer schadelijker is dan CO2. Dit gas draagt significant bij aan klimaatverandering.

Uitstootvermindering van 70%

Met de innovatieve oplossing van Biolectric kunnen boerderijen hun eigen energie genereren en hun uitstoot met 70% verminderen. De Vlaamse ondernemer Philippe Jans richtte in 2011 Biolectric op in Temse. Dit bedrijf produceert compacte biomassacentrales die direct op de boerderij worden geïnstalleerd. Deze installaties, die visueel doen denken aan een bedoeïenentent, vangen methaangas op uit koeienmest en zetten dit om in elektriciteit en warmte door middel van een verbrandingsmotor.

Deze kleine energiecentrales stellen boerderijen in staat om zelfvoorzienend te zijn in hun energiebehoeften en tegelijkertijd hun uitstoot drastisch te verminderen. De eenvoud van het systeem maakt het bijzonder aantrekkelijk; de installatie kan binnen drie dagen worden opgezet, en de investering betaalt zichzelf binnen vier tot vijf jaar terug. Sinds de oprichting heeft Biolectric wereldwijd meer dan 200 van deze vergistingsinstallaties verkocht.

ACT&SORB | recycling van MDF tot waterfilters

Jaarlijks wordt er wereldwijd 70 miljoen ton MDF gebruikt voor de productie van meubels zoals kasten, bedden en keukens. Ondanks het wijdverspreide gebruik van dit materiaal, kent het ook nadelen, voornamelijk de afvalverwerking. Gebruikt MDF wordt vaak verbrand of eindigt op stortplaatsen, wat negatieve milieu-impact heeft.

Het Belgische bedrijf Act&Sorb heeft een revolutionaire technologische oplossing ontwikkeld die MDF afval recyclet in een waardevol en bruikbaar product. Door een geavanceerd en energiezuinig proces transformeert Act&Sorb afgedankt MDF in actieve kool. Deze actieve kool heeft de bijzondere eigenschap om diverse stoffen aan zich te binden, en wordt vooral gebruikt als filtermedium voor water en bodem.

Verder onderzoekt Act&Sorb de mogelijkheid om biologische afvalstromen om te zetten in biochar, een product dat de vruchtbaarheid van de bodem aanzienlijk kan verhogen wanneer het met de aarde wordt vermengd. Dit toont aan hoe Act&Sorb bijdraagt aan duurzame oplossingen door afvalproducten een nieuw leven te geven en tegelijkertijd het milieu te beschermen.

Haven Antwerpen | duurzame energievoorziening voor aangemeerde zeeschepen

Zeeschepen vormen een significant deel van de wereldwijde CO2-uitstoot, waarbij zij 2 tot 3 procent voor hun rekening nemen. Opmerkelijk is dat de uitstoot niet stopt wanneer deze schepen aangemeerd zijn in havens; de dieselmotoren blijven draaien om de schepen operationeel te houden, wat resulteert in 70 procent van de totale emissies van het schip tijdens het aanmeren.

Voor de Haven van Antwerpen is het daarom een prioriteit om walstroomaansluitingen te realiseren. Deze aansluitingen stellen schepen in staat om, eenmaal aangemeerd, over te schakelen op elektriciteit vanaf de kade, wat een significante reductie van de lokale vervuiling zou betekenen. Het is gepland dat het Deurganckdok dit jaar nog wordt uitgerust met dergelijke faciliteiten.

De haven zet verder in op innovatie om de uitstoot te verminderen. Recent werd in de Kallosluis een hydroturbine geïnstalleerd voor een proefproject om energie op te wekken uit de waterstroom. Het doel is om op termijn alle zeesluizen in de haven energieneutraal te maken met behulp van deze hernieuwbare energiebron.

Daarnaast verkent het Havenbedrijf de mogelijkheden van waterstof als alternatieve energiebron. Er wordt onderzocht of het haalbaar is om een waterstoftankstation te ontwikkelen, wat de haven verder zou helpen in haar streven naar duurzaamheid.