Voor Steven Van Parys draait melkveehouderij om het maximaliseren van de melkproductie en het efficiënt beheren van de beschikbare tijd. Om dit te bereiken, heeft hij ingezet op automatisering op alle niveaus: melkrobots, automatische mestschrapers, stroverdeler en een innovatief voersysteem.
Steven en Fien Van Parys namen in 2018 de familieboerderij over, gelegen in Machelen, ten zuidwesten van Gent in Vlaanderen, België. Samen hebben ze de veestapel verdubbeld en zich volledig gericht op melkproductie.
Belangrijke cijfers van de Van Parys-boerderij
- Arbeid: 2 voltijdse equivalenten (Steven en Fien)
- Land: 100 hectare
- 30 ha maïssilage
- 30 ha vanggewassen
- 18 ha blijvend grasland
- 15 ha hooiland
- 5 ha aardappelen
- 2 ha bloemkool (voor de verwerking)
- Veestapel: 360 grootvee-eenheden (240 melkkoeien en 120 vaarzen, Prim’Holstein-ras)
- Melkproductie (2022): 1,35 miljoen liter (11.500 kg melk per koe per jaar)
- Vetgehalte: 3,9%
- Eiwitgehalte: 3,5%
- Extra activiteiten:
- Een varkenshouderij
- Een biogasinstallatie van 22 kW, die 95% van de elektriciteitsbehoefte van de boerderij dekt
Een typische vlaamse boerderij
De landbouw in België verschilt sterk tussen Vlaanderen en Wallonië. Vlaamse boerderijen zijn vaak intensief, met kleine oppervlakten maar een hoge productiviteit:
| Kenmerk | Vlaanderen | Wallonië |
|---|---|---|
| Gemiddelde boerderijgrootte (ha) | 26,9 | 58,2 |
| Melkkoeien per 100 ha | 54,4 | 25,2 |
| Vleesvee per 100 ha | 23,3 | 30,9 |
Door de hoge veedichtheid in Vlaanderen is de melkproductie in de afgelopen tien jaar met 30% toegenomen, terwijl Wallonië op een stabieler niveau blijft. De Van Parys-boerderij ontvangt ongeveer €550 per 1.000 liter melk, wat hun efficiëntie benadrukt.
Door de beperkte beschikbaarheid van grond – met prijzen van €100.000/ha – zijn samenwerkingen tussen boeren cruciaal. Uitwisseling van mest en voer helpt ook om de nitraatdruk te verminderen die ontstaat door de hoge veedichtheid.
Tijd besparen om zich op de koeien te richten
Na een eerste uitbreiding in 2018 voltooiden Steven en Fien recentelijk een tweede stal, waarmee het aantal melkkoeien op 240 kwam. De extra koeien werden aangekocht als een complete kudde uit Duitsland. Het werk wordt vooral door het gezin uitgevoerd; alleen tijdens drukke periodes worden seizoensarbeiders ingezet.
“Om alles aan te kunnen, hebben we ervoor gekozen om zoveel mogelijk repetitieve en tijdrovende taken te automatiseren. Zo kunnen we ons focussen op wat echt belangrijk is: de koeien,” legt Steven uit. Data verzameld door de geautomatiseerde systemen is essentieel voor het beheer van de kudde.
Genetica en beheer van de kudde
- Kalveren het hele jaar door
- Kalverinterval: 402 dagen
- Leeftijd bij eerste kalving: 25 maanden
- Gemiddelde leeftijd van de koeien: 4,6 jaar
- Vervangingspercentage: 15%
Er is ook een nieuwe kalverstal gebouwd om de opfok te verbeteren. De vaarzen worden op 5 maanden naar een gespecialiseerde boerderij gestuurd en keren terug op 22–23 maanden voor kalving op 25 maanden.
Automatisering in actie
Melkrobots
Beide stallen zijn uitgerust met twee melkrobots van GEA. De stallen zijn ingericht met geleide verkeer door middel van anti-terugloophekken. Hierdoor blijven de koeien gemiddeld een uur rechtop na het melken, wat stress vermindert en uiergezondheidsproblemen, zoals mastitis, beperkt.
Mest en stro
In Vlaanderen zijn roostervloeren verboden om ammoniakemissies te verminderen. Daarom zijn de vloeren in de stallen volledig dicht en worden ze meerdere keren per dag automatisch geschraapt. De mest wordt verwerkt in de biogasinstallatie. Stro wordt automatisch verdeeld, en binnenkort zal de vaste fractie van digestaat worden gebruikt als strooisel.
Voersysteem
Het voersysteem is het meest innovatieve onderdeel van de automatisering en werd door Steven zelf ontworpen. In plaats van een traditionele voederrobot maakt hij gebruik van een transportband die het gemengde voer boven de voergang verdeelt.
Zo werkt het systeem:
- Voercomponenten (maïs, gras, pulp, draf, maïskolven) worden opgeslagen in vijf containers, terwijl krachtvoer in aparte silo’s wordt bewaard.
- Deze ingrediënten worden naar een stationaire voermenger gebracht.
- Het gemengde rantsoen wordt via een transportband boven de voergang naar de voederbakken gebracht, die van beide kanten toegankelijk zijn.
Dit systeem kostte ongeveer €80.000 maar bespaarde op bouwkosten doordat brede voergangen overbodig werden. Het rantsoen wordt acht keer per dag gedistribueerd, wat flexibel beheer van voergroepen mogelijk maakt. De voerkosten bedragen €270 per 1.000 liter melk.
Een investering van €3 miljoen
Sinds 2018 hebben Steven en Fien €3 miljoen geïnvesteerd in hun melkveebedrijf. Dit omvat de bouw van stallen, apparatuur, automatisering en de aankoop van extra koeien. Ze hopen deze investering binnen 10 jaar terug te verdienen, ondanks een banklening van 15 jaar.
Toekomstige plannen omvatten de bouw van nieuwe silo’s voor maïs- en graskuil. Elke stap brengt hen dichter bij hun doel: maximale melkproductie met een efficiënte en gezonde kudde.
