Interview met Frederik Dejonghe, Business Developer bij Biolectric, weidt uit over kansen en belemmeringen.
Goedendag Frederik, wat zijn de belangrijkste activiteiten van Biolectric?
Bovenkant formulier
Biolectric richt zich op de fabricage en installatie van compacte biogasinstallaties, of zogenaamde pocketvergisters, sinds het jaar 2009. De allereerste installatie in Vlaanderen werd in bedrijf gesteld in 2011. Momenteel draaien er ongeveer 250 installaties van Biolectric in heel Europa, voornamelijk in landen als Frankrijk, Nederland, Italië, Polen, en Vlaanderen, met een concentratie op melkveehouderijen. Deze vergisters bieden de mogelijkheid om mest om te zetten naar hernieuwbare energie, waarmee een landbouwer zelfvoorzienend kan worden qua energievoorziening. Om een antwoord te bieden op de uitgebreide problematiek omtrent mest, heeft Biolectric de laatste jaren zijn focus verbreed naar een geïntegreerde oplossing op het niveau van het hele bedrijf.
Wat omvat deze geïntegreerde oplossing specifiek en hoe verbindt dit met de RENURE-productie?
Deze integrale benadering streeft ernaar om zowel de energie- als de nutriëntencycli binnen een landbouwbedrijf te sluiten, waardoor ook de emissies verlaagd worden. Het systeem omvat mestvergisting gevolgd door de scheiding van digestaat en het strip-scrub-proces van de vloeibare digestaatfractie. Een stalontwerp met een gesloten vloer maakt het verzamelen van mest mogelijk, met maximaal behoud van energie en nutriënten. Deze mest wordt dan ongeveer een maand in de vergister geplaatst, waarbij het vrijkomende methaan omgezet wordt in elektriciteit en warmte. De vloeibare fractie na scheiding, rijk aan ammoniakale stikstof, wordt door een strip-scrub-eenheid verwerkt tot ammoniumsulfaat, een RENURE-product en een potentieel vervanger van kunstmest. Daarnaast resulteert het proces in een stikstofarm effluent. De geproduceerde warmte wordt efficiënt gebruikt in het stikstofwinningproces. De vaste fractie wordt vaak gebruikt als bodembedekking in stallen. Deze totale aanpak maakt het mogelijk om mest op het landbouwbedrijf te verfijnen tot drie bruikbare stromen.
Waarom wordt deze totale oplossing sneller geaccepteerd in Nederland dan in Vlaanderen?
In Nederland is specifiek voor de regio Achterhoek een uitzondering aangevraagd bij Europa, waardoor ammoniumsulfaat nu erkend wordt als een volwaardige vervanger van kunstmest. Een ander voorbeeld uit Nederland betreft een landbouwer die, dankzij deelname aan het JUMPSTART-project, een uitzondering op de Nitraatrichtlijn verkreeg. Deze landbouwer werd zelfvoorzienend in bemestingsproducten door eigen stikstofwinning en -gebruik, wat een aanzienlijk financieel voordeel opleverde.
Hoe draagt deze technologie bij aan de reductie van emissies en hoe kan dit de mogelijke sluiting van een landbouwbedrijf voorkomen?
Pocketvergisting en het daaropvolgende strip-scrub-proces kunnen zowel stikstof- (NH3) als broeikasgasemissies (CH4) verminderen. Recente studies, onder meer door de Wageningen Universiteit, hebben deze technologie aangewezen als een van de meest effectieve oplossingen voor emissiereductie met een sterke businesscase voor landbouwers. Echter, de besparingen die hiermee gerealiseerd kunnen worden, worden momenteel nog niet officieel erkend. Erkenning zou landbouwers in staat stellen om te voldoen aan de emissiereducties die van hen geëist worden bij het verlengen of wijzigen van vergunningen.
Is het ontwerpdecreet over de oprichting van een wetenschappelijke commissie die zich kan uitspreken over het emissiereducerende vermogen van bepaalde technologieën een stap in de goede richting?
Inderdaad, hoewel het nog afwachten is hoe snel dit in praktijk gebracht zal worden, is het een belangrijke stap voorwaarts. Het is problematisch als de overheid van de landbouwsector verwacht emissies te verminderen, maar er geen instantie is die innovaties of nieuwe technieken erkent. Dit zorgt voor veel frustratie bij alle betrokkenen. Landbouwers zijn bereid meer te doen voor het milieu, en dit moet ook gefaciliteerd worden. Het is belangrijk dat er niet alleen gefocust wordt op emissiereductie op het niveau van de stal, zoals eerder met de PAS-lijst, maar ook op het niveau van het hele bedrijf.
Hoe betaalbaar is deze totale oplossing voor landbouwers zonder erkenning van de behaalde RENURE-producten en de gerealiseerde emissiereductie?
Een rendabel verdienmodel en een beperkt aantal arbeidsuren zijn cruciaal voor landbouwers bij dergelijke investeringen, om de motivatie voor het onderhoud van de installaties hoog te houden. Zonder een duurzaam verdienmodel, zoals bij luchtwassers waar veel installaties stilvallen, is de kans op succes beperkt. Met de totaaloplossing is geprobeerd hieraan tegemoet te komen. Hoewel de grootte en het type bedrijfsvoering een rol spelen, is het voor sommige bedrijven al mogelijk om de investering binnen ongeveer 6 tot 7 jaar terug te verdienen, mede dankzij besparingen op mestafzetkosten.
Kun je dit nader toelichten?
Door de creatie van een RENURE-product, samen met een fosfaatrijke vaste fractie en effluent, biedt dit systeem meerdere voordelen. Het effluent, nog steeds beschouwd als dierlijke mest, bevat waardevolle nutriënten maar met de helft minder stikstof. Normaal gesproken heeft een landbouwer zonder deze technologie één hectare nodig per koe voor de mestafzet; met de technologie halveert deze behoefte. Dit maakt de landbouwer meer zelfvoorzienend en minder afhankelijk van mestafzetkosten. Voor sommige bedrijven is dit echter niet voldoende en is een extra financiële stimulans, zoals voor de productie van RENURE-producten, noodzakelijk. Bovenal is erkenning van de behaalde emissiereducties van groot belang binnen het kader van PAS.
Is er veel interesse in deze geïntegreerde oplossing?
Ja, de belangstelling is recentelijk toegenomen, vooral door de groeiende focus op duurzaamheid en de sterke stijging van de prijzen voor energie en kunstmest. Landbouwers denken steeds meer in circulaire termen en streven ernaar zowel de energie- als de nutriëntencycli op hun bedrijf te sluiten. De juridische onzekerheid zorgt echter dat veel initiatieven worden uitgesteld. Het is hoog tijd dat er duidelijkheid komt voor de lange termijn. De Vlaamse landbouwers zijn meer dan bereid om in duurzaamheid te investeren. Het is belangrijk dat zij ook de kans krijgen om dit te doen.
